Eigenlijk zouden we beter moeten weten. Ons gedrag in de coronacrisis lijkt namelijk erg op hoe vroegere/"primitieve" volken reageerden op een zonsverduistering of een ramp. Zij gaven zich over aan het stamhoofd met zijn priesters/sjamanen. En offerden desnoods hun kinderen.
Lees volledig artikel: Deel 1: Stamhoofd Rutte onderwerpt zich aan de OMT-sjamanen
In de jaren zestig van de vorige eeuw studeerde ik sociale geografie. Ik vond culturele antropologie een interessant vak. Het bestuderen van de culturen en religies van diverse volken stond hierbij centraal. Tijdens mijn studie ging het met name over volkeren waar de moderne tijd (die van de zestiger jaren) nog niet was doorgedrongen.
De meeste van die volkeren hadden (net zoals de vroegere mensheid) weinig kennis over de oorzaken van natuurverschijnselen. Vooral zonsverduisteringen waren voor hen angstaanjagend. De goden moesten wel erg boos zijn om het overdag ineens zo donker te laten worden. Het stamhoofd en de sjamanen of religieuze voorgangers riepen dan op om bijvoorbeeld dieren of mensen te offeren om de goden weer gunstig te stemmen. En zie daar: de zon kwam terug. Dat wonder bevestigde ook nog eens de macht en wijsheid van die leiders.
Vanaf het moment dat een volk begreep wat de reden was van de zonsverduistering, besefte men dat er geen specifieke actie moest worden ondernomen om het zonlicht terug te krijgen. Ze leerden zelfs te berekenen wanneer zo een zonsverduistering zou komen.
Teruggeworpen in de tijd
Ik zie veel overeenkomsten tussen de coronacrisis nu en volkeren in vroegere tijden. Een grote ziekte-uitbraak werd heel vroeger ook als een straf van de goden gezien. Men deed wat de religieuze leiders (priesters en sjamanen) vroegen om die goden gunstig te stemmen. Bidden, offeren en je op een bepaalde manier kleden of gedragen. Als de ziekte overging, dan was dat natuurlijk te danken aan dat bidden of offeren. Niet alleen dieren, maar ook wel mensen. Als de ziekte nog steeds veel slachtoffers maakte dan zeiden de leiders dat het volk niet voldoende had gebeden of geofferd. Het was hun eigen schuld! En hups, er werden meer nieuwe offers gebracht. Tot en met het offeren van kinderen.
In deze crisistijd gebeurt iets vergelijkbaars. Of ik nu Rutte, De Jonge, Grapperhaus of Bruls hoor spreken over de ontwikkelingen in de laatste zes weken, het is allemaal onze schuld. Wij doen niet wat de hoge machten van ons vragen en worden gestraft met meer besmettingen en zieken. Doe nu toch eindelijk wat de hedendaagse sjamanen en opperpriester Van Dissel van ons vragen!
Dit zei premier Rutte op vrijdag 9 oktober tijdens zijn wekelijke persconferentie: “… Dat is allemaal de optelsom van ons niet voldoende houden aan de basisregels. We moeten uiteindelijk met z’n allen tot twee kunnen tellen in Nederland. Ja, tot twee. Er zijn twee maatregelen cruciaal: 1,5 meter en je handen stukwassen.”
Ze verschijnen dagelijks in de media. De Van Dissels van deze wereld: een lange rij met virologen, microbiologen en medici. Rutte praat ze dus na. Eén van hen, arts-microbioloog Jean-Luc Murk, hoorde ik in een talkshow zeggen – met de wanhoop in zijn stem: “Die voorschriften zijn prima, maar men houdt zich er niet aan!”
Keer op keer riep men op om ons strak aan de voorschriften te houden. En toen de cijfers maar opliepen werden er steeds steviger maatregelen genomen om ons foute gedrag tegen te gaan. Wie niet horen wil, moet dan maar voelen, zo zou je de aanpak kunnen noemen. We lijden aan het Bergamo-syndroom. Dat is de doodsangst die we hebben gekregen doordat we ziekenhuisgangen vol met patiënten en overleden mensen zagen. Hiermee zijn we geïndoctrineerd en uiteindelijk zo bang geworden, dat de meeste mensen ook nog denken dat het echt aan ons ligt. Niet aan jezelf hoor, want jij gedraagt je netjes, maar die anderen, die zich niet aan de voorschriften houden. De mensen die we in de media zien en waarover we ons dan lekker boos kunnen maken. Zij, zij zijn de schuld van dit alles!
In mijn studententijd las ik over een stamhoofd dat zich onderwierp aan religieuze leiders. In de hoop een groot gevaar af te wenden, nam hij hun adviezen over. Het angstige volk maakte zich volledig afhankelijk en deed wat werd gevraagd. Zelfs het offeren van hun eigen kinderen. Aan die machtsstructuur bij primitieve volken moet ik denken als ik kijk naar Rutte, De Jonge, het RIVM/OMT en de stoet van nieuwe bekende Nederlanders. Zoals Marion Koopmans, Patricia Bruijning, Diederik Gommers, Andreas Voss, Ernst Kuipers, Marc Bonten, Frits Rosendaal, Ann Vossen, Anne Wensing, Jan Kluytmans en Aura Timen.
En als een aanpak niet werkte, dan werd het volk verteld dat men niet hard genoeg had gebeden en onvoldoende offers had gebracht. Meer offers, harder bidden. Dit ging door totdat het gevaar was geweken. Het volk bedankte het stamhoofd en de religieuze leiders. Niemand vroeg zich af of zonder dat bidden en offeren hetzelfde zou zijn gebeurd. (En als je dat wel in het openbaar deed, dan was de toorn van het stamhoofd en de sjamanen heel groot en overleefde je dat niet.)
Een onbekend volk, verborgen in de Hollandse polder
Je zou hopen dat we, als het gaat om het bestrijden van crisissen, anno 2020 een stuk verder zijn dan de “primitieve” volkeren die ik tijdens mijn studie leerde kennen. Maar deze corona-crisis laat zien dat dit niet zo is. Er is in maart een panieksituatie ontstaan waardoor we hetzelfde reageren als toen de mensheid nog heel weinig kennis had over de oorzaken van natuurverschijnselen en ziektes. Rutte is het stamhoofd dat ons lot in handen heeft en de dreiging voor ons moet afwenden. Het RIVM/OMT zijn onze sjamanen die ons instrueren hoe we er zelf voor kunnen zorgen dat het gevaar weer wijkt. Handen stukwassen en 1,5 meter houden. Als je dat maar goed doet, verdwijnt het gevaar weer.
En we worden zo bang gemaakt, dat we bereid zijn vrijwel ieder offer te brengen. Weliswaar niet zoals vroeger door het doden van mensen en dieren op een offerplaats. Maar we zijn bereid om grote delen van onze samenleving, zoals we die kenden, zelf kapot te maken vanuit die primitieve doodsnood.
Die angstgevoelens worden aangewakkerd door de wijze waarop de media in deze periode functioneren. Ten aanzien van het ziekteverloop worden uitzonderingen gepresenteerd als de regel, zodat iedereen denkt dat hem of haar zoiets ook kan overkomen. Kritische vragen worden niet gesteld. Lessen die in andere landen zijn getrokken, worden hier niet overgenomen. Afwijkende geluiden worden amper doorgegeven. Het Nederlandse volk lijkt op een volk dat diep in de jungle van het Amazonegebied woont. Dat amper contact heeft met de buitenwereld en op geheel eigen wijze met “het grote gevaar” omgaat.
In mijn studieboeken van weleer werd beschreven hoe een onderzoeker voor het eerst als buitenstaander bij een volk kwam en soms een tijd bij dat volk mocht blijven wonen. Ongeveer 90 jaar geleden heeft Margaret Mead diverse volkeren, met name in Oceanië en Nieuw-Guinea, op die manier bestudeerd en beschreven.
Voor zo’n onderzoeker, die natuurlijk de taal niet sprak, was het altijd een uitdaging om het volk een naam te geven. Een bijzonder gebruik of speciale klank werd dan gebruikt voor de naamgeving. Als Margaret Mead het primitieve Nederlandse volk als buitenstaander zou ontdekken en goed zou luisteren naar ons stamhoofd Rutte, dan zou zij ons het handenstukwassen-volk genoemd hebben. Want die klank hoorde ze het vaakst zijn mond verlaten.
Hoe het anders kan
Wat zou er gebeuren als we met z’n allen – door angst overheerst – ons logisch denkvermogen nu eens niet op een zeer laag pitje hadden gezet?
- Wat als we nu eens wel kritische vragen zouden stellen aan onze leiders en de nieuwe sjamanen?
- Als we ons nu eens los zouden maken van de gedachte dat de verspreiding van het virus wordt veroorzaakt doordat we ons niet aan die twee cruciale maatregelen van stamhoofd Rutte houden?
- En als we nu wel eens zouden willen leren van wat er in sommige landen gebeurt en van wetenschappelijke studies? En als onze media zich zouden ontworstelen aan hun staat van slaafsheid en de behoefte om gevaren tot in het absurde uit te vergroten?
Wat zou er dan gebeuren?
Want het is veel te eenvoudig om te denken dat de opmars in Nederland sinds september met name toe te schrijven is aan ons gedrag. Want hoe kan het dan dat er begin augustus een stijging was in Nederland, maar daarna weer een daling? En daarna weer een stijging?
Want hoe kan het dan dat het in september in Italië nog goed ging, maar nu toch niet meer zo?
En hoe kan het zijn dat de situatie in Duitsland overall zoveel gunstiger was en is dan in Nederland?
En zijn de effecten van maatregelen die je in april neemt, met stijgende temperaturen en met steeds meer vocht in de lucht, hetzelfde als in oktober, met steeds lagere temperaturen en steeds minder vocht in de lucht? Wanneer je een grote druppel uithoest, maakt het dan verschil of het lente is of herfst?
Op deze vragen hebben onze leiders en sjamanen geen antwoord. Maar die hoeven ze ook niet te geven, want ze krijgen die vragen niet eens. Of men komt met het simplistische antwoord dat de bevolking zich eerst wel en daarna niet meer aan de maatregelen hield. Of andersom, afhankelijk van hoe de cijfers zich ontwikkelen.
En de belangrijkste vraag, die niet wordt gesteld: wat hebben jullie sinds maart nu allemaal geleerd over wat betreft de verspreiding van het virus? Want als ik het stamhoofd Rutte hoor, dan zegt hij nu niets anders dan wat hij in maart al zei. En dat geldt ook voor de sjamanen van het OMT.
Door de gebeurtenissen in maart is de kennis, die we als volk hadden opgedaan in honderden – zo niet duizenden – jaren, plotsklaps door de angstpsychose verdwenen. En reageren we op de basale primitieve manier van vroeger.
Maar als we die kennis weer gaan toepassen en logisch gaan nadenken (en dus niet vanuit angst), dan is het beeld veel duidelijker en de oplossing veel dichterbij. We hoeven niet met zijn allen bang te zijn voor die zonsverduistering en mensen te offeren zodat dat de zon weer gaat schijnen. Maar dan moeten we wel onderkennen dat onze sjamanen het niet bij het rechte eind hadden. En dat hun receptuur ons juist verder van huis heeft gebracht. Ja, hun toewijding is groot en hun aanpak ten aanzien van het verzorgen en genezen van een patiënt is prima. Alle respect daarvoor. Maar helaas zijn ze niet zo goed in het onderkennen van hoe de ziekte zich verspreidt en wat je daartegen kunt doen. En daardoor zijn deze sjamanen slecht voor de patiënt Nederland. En zou het stamhoofd Rutte verder moeten kijken dan zijn neus lang is en zijn vingers stukgewassen zijn.
In het volgende deel, dat morgen verschijnt, zal ik aangeven dat het niet primair onze eigen schuld is. Maar dat ons stamhoofd, onze media en een groot deel van het volk ons teveel afhankelijk hebben gemaakt van de sjamanen. Ook behandel ik hoe we ons daaraan zouden moeten ontworstelen om niet veel meer te verliezen dan we al hebben verloren.
Mocht u ons werk ook met een kleine donatie financieel willen ondersteunen klik dan hier
