Straks komt het RIVM rapport: Hoe gaat het nu echt?

Leestijd: 5 minuten

Vanmiddag komt het RIVM met haar nieuwe weekrapport met cijfers, inclusief toelichting voor de media. Keer op keer zien we dat het RIVM, ook als alle cijfers de goede kant opgaan, zoals vorige week, er een waarschuwende boodschap uit kan destilleren. 

Daarom ter voorbereiding van het mediageweld vanavond een analyse van de cijfers vooraf. Besef dat het effect van de avondklok (mocht dat effect er al zijn) pas herkenbaar moet worden in de dagcijfers rond volgende week woensdag en deze week, noch vorige week in de weekcijfers van het RIVM kunnen zitten.

Dit zijn de kerncijfers tot en met gisteren op basis van de weekontwikkelingen.

In lijn

In deze grafiek hebben we de gele lijn van het aantal positieve testen (op de dag van de eerste ziektedag of de dag van testen) 5 dagen verschoven. Dit om die in lijn te brengen met die van de nieuwe ziekenhuisopnames volgens de opgave van Stichting NICE.  We zien de daling, die in de tweede helft van november is ingezet.

Daarbij dient aangetekend te worden dat bij de overzichten van LCPS (Ernst Kuipers) er ook sprake is van een daling van de nieuwe ziekenhuisopnames, maar die gaat wat langzamer.  Rond Kerst lag het zevendaags gemiddeld rond de 300 en nu is dat 200. Als de reproductiefactor bepaald zou worden op basis van de ziekenhuisopnames, dan zou die de afgelopen weken steeds rond de 0,90 hebben gezeten.

De groene lijn laat zien hoe begin december het aantal uitgevoerde testen, door een ander testbeleid, aanzienlijk is gestegen. Tijdens de Kerstweek daalde het aantal testen fors en sindsdien is het gemiddeld nog verder geleidelijk gedaald.

De rode lijn laat zien dat het aandeel positieve testen dat rond Nieuwjaar dicht tegen de 15% lag nu vlak boven de 10% ligt. Op zichzelf een gunstige ontwikkeling.

Maar wat is het effect van de Britse variant, waarvoor zo gewaarschuwd is en waardoor we sinds dit weekend een avondklok hebben?

Volgens inschatting van het RIVM zou bij de meest recente cijfers (dus van testen rond 20 januari) de Britse variant daar voor circa 15% een rol kunnen spelen. Met een geschat extra besmettingseffect van 30%, zou dat dan op de cijfers een effect hebben van een extra toename van 5% van het aantal nieuwe besmettingen.

Op de grafiek zien we in de laatste paar dagen een afvlakking van de daling, maar het is nu te vroeg om te kijken of dat nu toeval is of dat er sprake is van een stabilisatie/kentering.

Via de vergelijking van de meldingscijfers van de RIVM en de feitelijke cijfers van de GGD’s is dat beter weer te geven.

De cijfers die we per dag van het RIVM krijgen, zijn de cijfers die de afgelopen 24 uur aan het RIVM zijn doorgegeven. Maar die hoeven niet te betekenen dat het ook een compleet overzicht is van de vastgestelde besmettingen van die afgelopen 24 uur. De GGD geeft de cijfers van de testdag op. Gemiddeld liggen die 2 à 3 dagen voorafgaande aan de meldingsdag van het RIVM.

Patronen

Sinds kort komen die cijfers per dag beschikbaar en daardoor kunnen we een betere indruk krijgen van de patronen per weekdag. Maandag tot woensdag komen per dag de meeste mensen en is het gemiddeld aantal positieve meldingen wat lager dan het weekgemiddelde. Donderdag en vrijdag zijn gemiddelde dagen. Het weekend komen er per dag duidelijk minder mensen, maar is het percentage positieve meldingen wat hoger.

Dat weekpatroon zien we vertraagd en afgezwakt ook terug in de dagcijfers van het RIVM. Wel is het zo dat ook nog circa 13% van de gemelde positieve testen niet afkomstig zijn van de GGD, maar van andere bronnen.

Dit is de grafiek met daarin de GGD meldingen en de RIVM meldingen. De data van de GGD zijn twee dagen verschoven en met 15% verhoogd. Daaronder ziet u het percentage positieve testen (voortschrijdend per week). In lichtgroen zijn de weekenden aangegeven plus Kerst en Oud en Nieuw.

Doordat soms de GGD-meldingen sneller binnenkomen bij het RIVM dan andere keren lopen de blauwe en gele lijnen niet volledig synchroon.

Weekendeffect

Als we inzoomen op de laatste paar dagen, dan zien we dat de gele lijn (dus de meldingen van het RIVM) de laatste twee keer al fors gedaald is (naar circa 4000 gisteren), hetgeen komt door het weekendeffect. Ook vandaag zal dat aantal van het RIVM wel in de buurt van die 4000 komen (omdat met name zaterdag en zondag testen van de GGD in de cijfers zitten).

Ook kunnen we al voorspellen dat woensdag en donderdag die cijfers van het RIVM naar rond de 5000 zullen stijgen, omdat de veel drukkere maandag en dinsdag bij de GGD in de cijfers terug te vinden zijn.

De sleutelindicatie of er sprake is van een stabilisering of wellicht weer een omslag naar een stijging, zit voor mij in de dagcijfers van de GGD. Het RIVM zal vandaag in het weekrapport melden dat dit percentage positieve testen t.o.v. de vorige week met iets meer dan 1% gedaald is naar 10,5%. Maar dat is een weekgemiddelde.

Als we echter naar de dagpercentages kijken, dan zien we het volgende:

Goed valt te zien dat aan het begin van de week het verschil per dag nog rond de 2% lag en dat was woensdag en donderdag 0%. Zodra de cijfers van vrijdag, zaterdag en zondag binnen zijn (dus dat is in ieder geval a.s. donderdagmiddag), zullen we weten of er sprake is of de dalende trend sinds half december nu weer is geëindigd of niet.

Mochten de cijfers stabiliseren en zelfs weer stijgen, dan is dit de mixture van mogelijke verklaringen, die u dan zult horen:

• We houden ons (weer) niet goed aan de maatregelen.
• Het effect van de Britse variant gaat steeds meer spelen.
• Het luchtvochtigheidsniveau is geruime tijd nu al rond de 4 g/kg.

En vervolgens zullen de maatregelen, die tot 9 februari liepen, verlengd worden.

Bedenk daarbij dat ik al half oktober had gezegd, dat als toen de eerste maatregelen van de tweede golf werden aangekondigd, dat al die maatregelen totenmet de lente gehandhaafd zullen blijven.

Donderdagmiddag zal het duidelijk worden welke kant het dus op gaat.

Dan zullen we weten hoe groot/klein de kans is dat op 9 februari er wat maatregelen zullen worden afgebouwd en scholen al dan niet geopend worden.  Eerlijk gezegd ben ik er dus helemaal niet gerust op. Ik denk dat de kans groter is dat de maatregelen ook na 9 februari weer (eerst) voor twee of drie weken worden verlengd. Door maar steeds per keer een paar weken te verlengen, zijn we niet gekomen tot intelligentere maatregelen waarbij we het virus beter hadden bestreden. En daarbij de samenleving minder op slot hadden gedaan.

Vanaf de zomer heb ik daar voortdurende pogingen toe gedaan, maar het was steeds vechten tegen de bierkaai. En wat we nu zien gebeuren aan (onacceptabele) rellen zal in de toekomst helaas maar het topje van de ijsberg zijn. Die onvrede die dan wordt gekanaliseerd, zal zich ook op veel andere manieren gaan uiten. Bovenop de enorme schade die we als samenleving nu al hebben opgelopen.

Elke dag rond 18 uur krijgt u via het Green Team een update over de dag cijfers. Die ziet u dan hier.

U heeft zojuist gelezen: Straks komt het RIVM rapport: Hoe gaat het nu echt?

Volg Maurice de Hond op Twitter | YouTube | Facebook | LinkedIn.

Help ons mee te voorkomen dat er nog meer schade wordt aangericht aan onze samenleving met een (kleine) donatie. Klik hier.