Wilt u ons werk financieel ondersteunen? Word dan lid

De laatste updates in uw mail!

U hoeft niets te missen. leder weekend krijgt u de hoogtepunten van Maurice van afgelopen week in uw mail. Met opmerkelijke artikelen, meer achtergrond en toelichtingen.

“Ik sprak de diplomaten, die in 2018 waarschuwden voor een lablek in Wuhan”

“Ik sprak de diplomaten, die in 2018 waarschuwden voor een lableak in Wuhan” - 63955
Samenvatting van het artikel

Een Amerikaanse journalist, gespecialiseerd in Amerikaans-Chinese betrekkingen, schreef een uitgebreid artikel over de genegeerde waarschuwingen van verontruste Amerikaanse diplomaten uit 2018 over het gevaarlijke Corona-onderzoek in het lab in Wuhan. Het is mede gebaseerd op gesprekken met die diplomaten, die geschokt zijn hoe hun waarschuwingen in de wind zijn geslagen.

Lees volledig artikel: “Ik sprak de diplomaten, die in 2018 waarschuwden voor een lablek in Wuhan”

Leestijd: 12 minuten

“Ik sprak de diplomaten, die in 2018 waarschuwden voor een lableak in Wuhan”

In maart 2021 schreef een journalist van de Washington Post, Josh Rogin, een artikel voor Politico. Hij is een specialist op het vlak van de Amerikaans-Chinese relaties. Had net een boek daarover geschreven. Een hoofdstuk ging over de uitbraak van Covid-19 in Wuhan. Daarbij speelden Amerikaanse diplomaten, die in 2018 al hadden gewaarschuwd voor het lab in Wuhan, een cruciale rol. De journalist had die diplomaten geinterviewd. 

Mede gezien de nieuwste informatie die recentelijk is vrijgekomen over de manipulaties in februari 2020 om een lableak naar buiten toe uit te sluiten (en het als een complottheorie te kwalificeren), wordt hier de vertaling van dit artikel van Josh Rogin geplaatst. 

Waarschuwing

Op 15 januari 2021, in zijn laatste dagen, bracht het ministerie van Buitenlandse Zaken van president Donald Trump een verklaring uit met ernstige beweringen over de oorsprong van de Covid-19 pandemie. In de verklaring stond dat de Amerikaanse inlichtingendiensten bewijs hadden dat verschillende onderzoekers van het Wuhan Institute of Virology laboratorium in de herfst van 2019 ziek waren geworden van Covid-achtige symptomen – wat suggereert dat de Chinese regering maandenlang cruciale informatie over de uitbraak verborgen had gehouden – en dat het WIV-lab, ondanks dat het “zich voordeed als een civiele instelling”, geheime onderzoeksprojecten uitvoerde met het Chinese leger.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken beweerde dat de Chinese regering de zaak in de doofpot had gestopt en beweerde dat “Peking vandaag de dag nog steeds vitale informatie achterhoudt die wetenschappers nodig hebben om de wereld te beschermen tegen dit dodelijke virus en het volgende”.

De exacte oorsprong van het nieuwe coronavirus blijft tot op de dag van vandaag een mysterie, maar de zoektocht naar antwoorden gaat niet alleen over het aanwijzen van de schuldige. Tenzij de bron is gelokaliseerd, kan het ware pad van het virus niet worden achterhaald en kunnen wetenschappers niet goed bestuderen wat de beste manieren zijn om toekomstige uitbraken te voorkomen.

Barsten in theorie

Het oorspronkelijke verhaal van de Chinese overheid, dat de pandemie zich verspreidde vanaf een vismarkt in Wuhan, was de eerste en daarom meest geaccepteerde theorie. Maar in de late winter en lente van 2020 kwamen er langzaam barsten in die theorie. Het eerste bekende geval van Covid-19 in Wuhan, zo bleek in februari, had niets te maken met de markt. De Chinese overheid sloot de markt in januari en ontsmette hem voordat er goede monsters genomen konden worden. Pas in mei ontkende het Chinese Centrum voor Ziektebeheersing de markttheorie en gaf het toe dat het geen idee had hoe de uitbraak was begonnen, maar tegen die tijd was dit het enige verhaal geworden, in China en internationaal.

In het voorjaar van 2020 begonnen sommige ambtenaren binnen de Amerikaanse overheid bewijs te zien en te verzamelen voor een andere, misschien nog verontrustendere theorie, namelijk dat de uitbraak verband hield met een van de laboratoria in Wuhan, waaronder het WIV, een wereldleider op het gebied van onderzoek naar vleermuiscoronavirussen.

Voor sommigen binnen de overheid was de naam van het laboratorium bekend. Het onderzoek naar vleermuisvirussen had eind 2017 al de aandacht getrokken van Amerikaanse diplomaten en ambtenaren op de ambassade in Peking, waardoor ze Washington waarschuwden dat de wetenschappers van het laboratorium zelf melding hadden gemaakt van “een ernstig tekort aan goed opgeleide technici en onderzoekers die nodig zijn om dit high-containment laboratorium veilig te laten werken”.

Maar hun berichten aan Washington werden genegeerd. Toen ik de waarschuwingen uit deze telegrammen in april 2020 publiceerde, voegden ze brandstof toe aan een debat dat al was uitgegroeid van een wetenschappelijke en forensische kwestie tot een politiek twistpunt, omdat het eerder interne debat van de Amerikaanse regering over de mogelijke connectie van het lab in de openbaarheid kwam.

Terzijde geschoven

De volgende dag zei Trump dat hij een “onderzoek” instelde en minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo riep Beijing op om “schoon schip te maken” over de oorsprong van de uitbraak. Twee weken later zei Pompeo dat er “enorm veel bewijs” was dat wees naar het lab, maar hij gaf geen enkel bewijs. Terwijl de relatie tussen Trump en de Chinese president Xi Jinping uit elkaar viel en regeringsfunctionarissen openlijk de schuld legden bij het lab in Wuhan, ging het alleen maar bergafwaarts met de relatie tussen de VS en China.

Toen de pandemie wereldwijd om zich heen greep, werd het verhaal over de oorsprong grotendeels terzijde geschoven in de publieke berichtgeving over de crisis. Maar het interne regeringsdebat ging door, nu over de vraag of de Verenigde Staten meer informatie moesten vrijgeven over wat ze wisten over het lab en zijn mogelijke verband met de uitbraak. De verklaring van 15 januari werd goedgekeurd door de inlichtingendiensten, maar de onderliggende gegevens bleven geheim. De verklaring veranderde waarschijnlijk niets, maar was bedoeld als een signaal om aan te tonen dat er wel degelijk indirect bewijs was en dat de theorie verder onderzoek verdiende.

Nu houdt het nieuwe team van Joe Biden een koorddansende houding aan, roept Beijing op om meer gegevens vrij te geven en weigert tegelijkertijd de controversiële beweringen van de Trump-administratie te onderschrijven of te betwisten. Het oorsprongsverhaal blijft verstrikt in zowel de binnenlandse politiek als de betrekkingen tussen de VS en China. Vorige maand gaf de nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan een verklaring uit waarin hij zijn “grote bezorgdheid” uitsprak over een komend rapport van een team dat was samengesteld door de Wereldgezondheidsorganisatie. Dit team maakte een rondreis door Wuhan en bezocht zelfs het laboratorium, maar cruciale gegevens werden geweigerd door de Chinese autoriteiten.

Maar meer dan vier jaar geleden, lang voordat deze kwestie uitgroeide tot een internationaal spanningsveld tussen China en de Verenigde Staten, begon het verhaal met een eenvoudige waarschuwing.

Geschokt over veiligheid lab

Eind 2017 woonden hoge gezondheids- en wetenschapsfunctionarissen van de Amerikaanse ambassade in Beijing een conferentie bij in de Chinese hoofdstad. Daar zagen ze een presentatie over een nieuwe studie die was uitgevoerd door een groep Chinese wetenschappers, waaronder een aantal van het Wuhan lab, in samenwerking met de Amerikaanse National Institutes of Health.

Sinds de uitbraak van SARS in 2002 – de dodelijke ziekte die werd veroorzaakt door een coronavirus dat in China door vleermuizen werd overgedragen – waren wetenschappers over de hele wereld op zoek naar manieren om toekomstige uitbraken van soortgelijke ziekten te voorspellen en te beperken. Om hierbij te helpen had de NIH een aantal projecten gefinancierd waarbij de WIV-wetenschappers betrokken waren, waaronder een groot deel van het werk van het Wuhan laboratorium met coronavirussen van vleermuizen. De nieuwe studie was getiteld “Discovery of a Rich Gene Pool of Bat SARS-Related Coronaviruses Provides New Insights into the Origin of SARS Coronavirus.

Deze onderzoekers, zo ontdekten de Amerikaanse ambtenaren, hadden een populatie vleermuizen gevonden in grotten in de provincie Yunnan die hen inzicht gaf in hoe SARS-coronavirussen zijn ontstaan en zich verspreiden. De onderzoekers pochten dat ze misschien de grot hadden gevonden waar het oorspronkelijke SARS-coronavirus is ontstaan. Maar het enige wat de Amerikaanse diplomaten interesseerde was dat deze wetenschappers drie nieuwe virussen hadden ontdekt met een uniek kenmerk: ze bevatten een “spike-eiwit” dat bijzonder goed was in het vastgrijpen op een specifieke receptor in menselijke longcellen die bekend staat als een ACE2-receptor. Dat betekent dat de virussen potentieel zeer gevaarlijk waren voor mensen – en dat deze virussen zich nu in een laboratorium bevonden waarmee zij, de Amerikaanse diplomaten, grotendeels onbekend waren.

Geschokt

Wetende hoe belangrijk de ontdekking van de virologen uit Wuhan was en wetende dat het WIV’s bioveiligheidslaboratorium van het hoogste niveau (BSL-4) relatief nieuw was, besloten de gezondheids- en wetenschapsambtenaren van de Amerikaanse ambassade in Beijing naar Wuhan te gaan om het te controleren. In totaal stuurde de ambassade eind 2017 en begin 2018 drie teams van experts om de wetenschappers van het WIV te ontmoeten, waaronder Shi Zhengli, die vaak de “vleermuisvrouw” wordt genoemd vanwege haar uitgebreide ervaring met het bestuderen van coronavirussen die in vleermuizen voorkomen.

Toen ze aan tafel gingen zitten met de wetenschappers van het WIV, waren de Amerikaanse diplomaten geschokt door wat ze hoorden. De Chinese onderzoekers vertelden hen dat ze niet genoeg goed opgeleide technici hadden om hun BSL-4 laboratorium veilig te laten werken. De wetenschappers uit Wuhan vroegen om meer steun om het lab op topniveau te krijgen.

De diplomaten schreven twee berichten naar Washington over hun bezoeken aan het lab in Wuhan. Ze zeiden dat er meer gedaan moest worden om het lab aan de hoogste veiligheidsnormen te laten voldoen en ze drongen er bij Washington op aan om er werk van te maken. Ze waarschuwden ook dat de WIV-onderzoekers nieuwe vleermuiscoronavirussen hadden gevonden die gemakkelijk menselijke cellen konden infecteren en die dezelfde cellulaire route gebruikten als het oorspronkelijke SARS-coronavirus.

Waarschuwingsschot

Samen waren deze twee punten – een bijzonder gevaarlijke groep virussen die werd bestudeerd in een laboratorium met echte veiligheidsproblemen – bedoeld als een waarschuwing voor een potentiële crisis voor de volksgezondheid, vertelde een van de schrijvers van de telegrammen. Ze hielden de telegrammen ongeclassificeerd omdat ze wilden dat meer mensen thuis in staat zouden zijn om ze te lezen en te delen, aldus de telegramschrijver. Maar er kwam geen reactie van het hoofdkwartier van Buitenlandse Zaken en ze werden nooit openbaar gemaakt. En toen de spanningen tussen de VS en China in de loop van 2018 opliepen, verloren Amerikaanse diplomaten de toegang tot laboratoria zoals dat van het WIV.

“Ons telegram was een waarschuwingsschot,” zei een Amerikaanse ambtenaar. “Ze smeekten mensen om aandacht te schenken aan wat er aan de hand was.” De wereld zou snel genoeg opletten-maar tegen die tijd zou het te laat zijn.

De telegrammen waren niet naar mij gelekt door een politieke functionaris van de Trump regering, zoals velen in de media ten onrechte aannamen. Minister van Buitenlandse Zaken Pompeo was zelfs boos toen hij het lek ontdekte. Hij moest de schijn van goede relaties met China ophouden, en deze onthullingen zouden dat moeilijker maken. Trump en president Xi hadden tijdens hun telefoongesprek van 26 maart afgesproken om een einde te maken aan de woordenstrijd die was losgebarsten toen een Chinese diplomaat op Twitter beweerde dat de uitbraak mogelijk was veroorzaakt door het Amerikaanse leger.

Dat had Trump ertoe aangezet om het “China-virus” te gaan noemen, waarmee hij Peking opzettelijk op racistische wijze de schuld gaf. Xi had Trump in dat gesprek gewaarschuwd dat China’s mate van samenwerking bij het vrijgeven van kritieke apparatuur in Amerika’s donkerste moment in gevaar zou komen door aanhoudende beschuldigingen.

Virus ontsnapt

Nadat ik de telegrammen van een bron had ontvangen, belde ik rond om reacties te krijgen van andere Amerikaanse functionarissen die ik vertrouwde. Wat ik ontdekte was dat, slechts enkele maanden na het begin van de pandemie, een groot deel van de regering al geloofde dat het virus was ontsnapt uit het WIV-laboratorium, in plaats van dat het van een dier op een mens was overgesprongen op de vismarkt van Wuhan of een andere willekeurige natuurlijke omgeving, zoals de Chinese regering had beweerd.

Elke theorie over de oorsprong van de pandemie moest rekening houden met het feit dat de uitbraak van het nieuwe coronavirus – of, zoals de officiële naam luidt, SARS-CoV-2 – zich voor het eerst voordeed in Wuhan, op de drempel van het lab dat een van ’s werelds grootste verzamelingen van vleermuiscoronavirussen bezat en dat de dichtstbijzijnde bekende verwant van SARS-CoV-2 bezat, een virus dat bekend staat als RaTG13 en dat Shi in haar lab identificeerde.

Shi zei in haar interview in maart dat toen ze voor het eerst hoorde over de uitbraak van het virus in haar stad, ze dacht dat de ambtenaren het bij het verkeerde eind hadden, omdat ze had gedacht dat zo’n virus zou uitbreken in het zuiden van China, waar de meeste vleermuizen leven. “Ik had nooit verwacht dat zoiets in Wuhan, in centraal China, zou gebeuren”, zei ze.

Niet hardop zeggen

In april begonnen Amerikaanse functionarissen van het NSC en het Ministerie van Buitenlandse Zaken indirect bewijs te verzamelen dat het WIV-laboratorium, en niet de vismarkt, de bron van het virus was. De eerste verklaring voor de uitbraak was volledig plausibel, vonden ze, terwijl de tweede een extreem toeval zou zijn. Maar de ambtenaren konden dat niet hardop zeggen omdat er geen harde bewijzen waren.

En als de Amerikaanse regering China zou beschuldigen van liegen over de uitbraak zonder harde bewijzen, zou Peking de spanningen zeker nog meer laten escaleren, wat zou betekenen dat Amerikanen misschien niet de medische voorraden zouden krijgen die hard nodig waren om de snelle verspreiding van SARS-CoV-2 in de Verenigde Staten tegen te gaan.

Arkansas Senator Tom Cotton leek zich over geen van deze overwegingen zorgen te maken. Op 16 februari had hij zelf een totaal ongefundeerde theorie naar voren gebracht door op Fox News te beweren dat het virus afkomstig zou kunnen zijn van China’s bio-oorlogsprogramma – met andere woorden, hij suggereerde dat het opzettelijk was ontworpen om mensen te doden. Dit werd niet ondersteund door bekend onderzoek: Tot op de dag van vandaag zijn wetenschappers het er grotendeels over eens dat het virus niet “ontworpen” was om dodelijk te zijn; SARS-CoV-2 vertoonde geen bewijs van directe genetische manipulatie. Bovendien had het WIV laboratorium een deel van zijn onderzoek gepubliceerd over vleermuis-coronavirussen die mensen kunnen infecteren – niet bepaald het niveau van geheimhouding dat je zou verwachten voor een clandestien wapenprogramma.

Terwijl Cotton’s speculatie het oorsprongsverhaal op een opruiende nieuwe manier in het nieuws bracht, ondermijnde hij de voortdurende inspanningen in andere delen van de Amerikaanse overheid om de exacte oorsprong en aard van de coronavirus pandemie vast te stellen. Vanaf dat moment verwarden zowel journalisten als politici het valse idee dat het coronavirus een Chinees biowapen was met het plausibele idee dat het virus per ongeluk was vrijgekomen uit het WIV lab, waardoor het een veel politiek beladener vraag werd om na te streven.

Geheim onderzoek

Nadat ik op 14 april een column in de Washington Post publiceerde over de Wuhan telegrammen, riep Pompeo Peking publiekelijk op om “schoon schip te maken” over de oorsprong van de uitbraak en weken later verklaarde hij dat er “enorm veel bewijs” in die richting was buiten de Wuhan telegrammen zelf. Maar hij weigerde enig ander bewijs te leveren.

Tegelijkertijd lekten sommige leden van de inlichtingendiensten naar mijn collega’s dat ze “geen harde bewijzen” hadden ontdekt dat de uitbraak in het lab was ontstaan. Dat was in zekere zin waar. Plaatsvervangend nationaal veiligheidsadviseur Matthew Pottinger had de inlichtingendiensten gevraagd om te zoeken naar bewijzen voor alle mogelijke scenario’s voor de uitbraak, inclusief de markt of een ongeluk in het lab, maar ze hadden geen harde bewijzen gevonden voor een van beide. Maar afwezigheid van bewijs is geen bewijs van afwezigheid. Er zat een gat in de informatie. En de inlichtingengemeenschap wist het ook niet.

Grote delen van de wetenschappelijke gemeenschap keurden mijn rapport ook af, wijzend op het feit dat natuurlijke overloopeffecten de oorzaak zijn geweest van andere virusuitbraken, en dat zij vaker de boosdoener waren dan ongelukken. Maar veel van de wetenschappers die het lab verdedigden waren Shi’s onderzoekspartners en financiers, zoals het hoofd van de wereldwijde non-profit EcoHealth Alliance, Peter Daszak; hun onderzoek was verbonden met dat van haar en als het Wuhan lab betrokken zou zijn bij de pandemie, zouden ze veel lastige vragen moeten beantwoorden.

Niet met zekerheid

Ook de Amerikaanse wetenschappers die Shi kenden en met haar samenwerkten, konden niet met zekerheid zeggen dat haar lab geen verband hield met de uitbraak, omdat ze op geen enkele manier precies konden weten wat het WIV lab deed buiten hun samenwerkingsprojecten om. Beijing bedreigde Australië en de EU omdat ze zelfs maar een onafhankelijk onderzoek naar de oorsprong van het virus voorstelden.

In mei verklaarden Chinese CDC-functionarissen op de Chinese staatsmedia dat ze de mogelijkheid hadden uitgesloten dat de vis-, schaal- en schelpdiermarkt de oorsprong van het virus was, waarmee ze het oorspronkelijke officiële verhaal volledig overboord gooiden. Wat de “vleermuisvrouw” zelf betreft, Shi vond de theorie van het laboratoriumongeluk niet zo gek. In haar interview in maart beschreef ze hoe ze verwoed de gegevens van haar eigen laboratorium doorzocht nadat ze hoorde van de uitbraak van het coronavirus in Wuhan. “Zouden ze uit ons lab komen?” vroeg ze zich af.

Shi zei dat ze opgelucht was toen ze het nieuwe coronavirus niet in haar dossiers vond. “Dat nam echt een last van mijn schouders,” zei ze. “Ik had in dagen geen oog dichtgedaan.” Natuurlijk, als ze het virus had gevonden, had ze dat waarschijnlijk niet kunnen toegeven, aangezien de Chinese regering de hele wereld rondging om te beweren dat het lab niet betrokken was geweest bij de uitbraak.

Aanval op ontkenningen

Een belangrijk argument van de Chinese en Amerikaanse wetenschappers die de theorie van het laboratoriumongeluk betwisten, is dat de Chinese onderzoekers hun werk in het openbaar hadden uitgevoerd en het coronavirusonderzoek dat ze uitvoerden hadden bekendgemaakt. Dit argument werd gebruikt om iedereen aan te vallen die de stellige ontkenningen van de Chinese wetenschappers dat hun laboratoria mogelijk verantwoordelijk waren voor de uitbraak, niet geloofde.

Maar een hoge regeringsfunctionaris vertelde me dat veel functionarissen in verschillende delen van de Amerikaanse regering, vooral het NSC en het State Department, tot de overtuiging kwamen dat deze onderzoekers niet zo toeschietelijk waren geweest als werd beweerd.

Waar ze zich zorgen over maakten was iets dat “gain-of-function” onderzoek werd genoemd, waarbij de virulentie of overdraagbaarheid van gevaarlijke ziekteverwekkers opzettelijk wordt verhoogd. Het doel hiervan is om wetenschappers te helpen voorspellen hoe virussen kunnen evolueren op een manier die mensen kan schaden voordat het in de natuur gebeurt. Maar door de natuurlijke evolutiecycli van ziekteverwekkers te omzeilen, creëren deze experimenten risico’s op een door mensen veroorzaakte uitbraak als er een laboratoriumongeluk zou gebeuren. Daarom vaardigde de regering-Obama in oktober 2014 een moratorium uit op gain-of-function experimenten.

Het Wuhan Instituut voor Virologie had openlijk deelgenomen aan gain-of-function onderzoek in samenwerking met Amerikaanse universiteiten en instellingen. Maar de ambtenaar vertelde me dat de Amerikaanse overheid bewijs had dat Chinese laboratoria op veel grotere schaal aan ‘gain-of-function’ onderzoek deden dan publiekelijk bekend was gemaakt, wat betekent dat ze meer risico’s namen in meer laboratoria dan iemand buiten China wist. Dit inzicht leidde op zijn beurt op een nieuwe en verontrustende manier tot de lab-ongeluk hypothese.

Nieuw model

Begin juli 2020 werd een weinig opgemerkt onderzoek gepubliceerd door een groep Chinese onderzoekers in Beijing, waaronder een aantal verbonden aan de Academy of Military Medical Science. Deze wetenschappers zeiden dat ze een nieuw model hadden gecreëerd voor het bestuderen van SARS-CoV-2 door muizen te creëren met menselijke longkenmerken door de CRISPR-genbewerkingstechnologie te gebruiken om de muizen longcellen te geven met de menselijke ACE2-receptor – de celreceptor waardoor coronavirussen zo gemakkelijk menselijke longen konden infecteren.

Na overleg met experts kwamen sommige Amerikaanse functionarissen tot de conclusie dat dit laboratorium in Beijing waarschijnlijk al coronavirusexperimenten uitvoerde op muizen met ACE2-receptoren lang voor de uitbraak van het coronavirus – onderzoek dat ze niet bekend hadden gemaakt en nog steeds niet toegaven. In zijn verklaring van 15 januari beweerde het State Department dat, hoewel het Wuhan Institute of Virology een deel van zijn deelname aan gain-of-function onderzoek bekendmaakte, het zijn werk aan RaTG13 niet bekendmaakte en “betrokken was bij geheim onderzoek, inclusief dierproeven, namens het Chinese leger sinds tenminste 2017”. Dat op zich hielp niet om te verklaren hoe SARS-CoV-2 is ontstaan. Maar het was duidelijk dat ambtenaren geloofden dat er veel riskant coronavirusonderzoek gaande was in Chinese laboratoria waar de rest van de wereld gewoon niet van op de hoogte was.

“Dit was slechts een kijkje onder het gordijn van een heel scala aan activiteiten, waaronder laboratoria en militaire laboratoria in Beijing en Wuhan die spelen met coronavirussen in ACE2 muizen in onveilige laboratoria,” zei de hoge regeringsfunctionaris. “Het suggereert dat we een kijkje krijgen in een activiteit die niet begrepen wordt in het Westen of zelfs maar een precedent heeft hier.”

Manipulatie

Dit patroon van misleiding en verduistering, gecombineerd met de nieuwe onthullingen over hoe Chinese laboratoria omgingen met gevaarlijke coronavirussen op manieren waar hun westerse tegenhangers niets van wisten, leidde ertoe dat sommige Amerikaanse functionarissen er steeds meer van overtuigd raakten dat de Chinese autoriteiten wetenschappelijke informatie manipuleerden om in hun verhaal te passen. Maar er was zo weinig transparantie dat het voor de Amerikaanse regering onmogelijk was om het een of het ander te bewijzen. “Als er een rokend pistool was, dan begroef de CCP [Communistische Partij van China] het samen met iedereen die er iets over durfde te zeggen,” vertelde een Amerikaanse ambtenaar me. “We zullen waarschijnlijk nooit in staat zijn om het op de een of andere manier te bewijzen, wat altijd al het doel van Beijing was.”

In 2017 hadden de Amerikaanse diplomaten die het lab in Wuhan hadden bezocht precies deze gebeurtenissen voorzien, maar niemand had geluisterd en er was niets gedaan. “We probeerden te waarschuwen dat dat lab een ernstig gevaar was,” vertelde een van de telegramschrijvers die het lab had bezocht. “Ik moet toegeven dat ik dacht dat het misschien weer een SARS-achtige uitbraak zou zijn. Als ik wist dat het de grootste pandemie in de geschiedenis van de mensheid zou worden, zou ik er meer ruchtbaarheid aan hebben gegeven.”

U heeft zojuist gelezen: “Ik sprak de diplomaten, die in 2018 waarschuwden voor een lableak in Wuhan”

Volg Maurice de Hond op Twitter | Facebook | LinkedIn | YouTube.

Deze website opereert dankzij de financiële steun van de bezoekers en kent geen paywall of adverteerder. Klik hier als u een (kleine) donatie wilt geven. Onze dank is groot.

Deel dit artikel: Twitter Facebook Linkedin WhatsApp
REACTIES
Reageer hier, maar met respect.

We verwelkomen respectvolle en relevante opmerkingen. Off-topic commentaren worden verwijderd. Als je illegale dingen doet, zullen we het verbieden.

 
BeNevil onderzoek wijst uit: In Nederland 4 x zo hoge sterfte dan in België - 100832